x

Γιασάρ Κεμάλ

Καλλιτέχνης: Γανωτής Κώστας
Άλμπουμ: Ανατολή ανατολών - Γανωτής Κώστας
Συνθέτης: Γανωτής Κώστας
Στιχουργός: Ζάχος - Παπαζαχαρίου Ευάγγελος
Είδος μουσικής: Έντεχνο
Θεματολογία: Ιστορία
Έτος Κυκλοφορίας: 2024-04-19

Λεν’ οι Γιουρούκοι πως στις δυο του Μάη
στο Χιτιρλέζι, τ’ Αϊ-Γιώργη του γερλή
δυο άστρα σμίγουν στ’ ουρανού το πλάι
τό ‘να απ’ τη δύση, τ’ άλλο απ’ την ανατολή.

Κι όποιος έχει την τύχη να το δει
Και μιαν ευχή από μέσα να του να κάνει
πάνω που σμίγουνε, θ’ ανταμειφθεί
θα γίνει ό,τι σκεφτεί, η ευχή του πιάνει!

Το βράδυ εκείνο στο βουνό μικροί μεγάλοι
προσμέναν όλοι μιαν ευχή να πούνε,
ο γέρο Αχμέτ και φέτος να τη βγάλει
και η Τζερέν με το Χαλίλη να τα βρούνε.

Ο Ισμέτ αμάξι για να φύγει στην Τιφλίδα
και ο Γιασάρ Κεμάλ, μ’ όσα του τύχαν,
να φτιάξουν επιτέλους μια πατρίδα
οι Κούρδοι οι φουκαράδες που δεν είχαν!

Μα ενώ περίμεναν, περνά στα ουράνια
πουλί ατσαλένιο και τα κάνει να κρυφτούνε
τ’ άστρα την ώρα την κρυφή και άγια
που πλησιάζαν να συναντηθούνε…

Κι έτσι οι Γιουρούκοι, όλοι μικροί μεγάλοι
θα περιμένουνε του χρόνου πάλι
όταν γιορτάζουν στην Ανατολή
το Χιτιρλέζι τ’ Αϊ-Γιώργη του γερλή.

Σημείωση

  1. Οι Γιουρούκοι είναι παλαιοί νομάδες κτηνοτρόφοι της Μικράς Ασίας εγκατεστημένοι σήμερα σε διάφορες πεδινές περιοχές. Γιουρούκ στα τουρκικά σημαίνει περπατάρης, βαδίζων, δρομάς αλλά και γοργοπόδαρος. Οι περισσότεροι ήταν κτηνοτρόφοι ως το 1865, όταν η Οθωμανική κυβέρνηση αποφάσισε να τους επιβάλλει μια μόνιμη εγκατάσταση και να τους κάνει εργάτες γης στα νέα τσιφλίκια χριστιανών κυρίως εμπόρων.
  2. Το Χιτιρλέζι είναι η γιορτή του Αϊ-Γιώργη που για τους χριστιανούς όπως και για τους Μουσουλμάνους νομάδες ήταν η ημέρα εκκίνησης των κοπαδιών από τα χειμαδιά προς τα ψηλά λιβάδια. Ο Χιδίρ ή Χιζίρ είναι ο Αϊ-Γιώργης που η μνήμη του γιορτάζεται στις 23 Απριλίου από τους Χριστιανούς και την ίδια μέρα ή μερικές μέρες πριν ή μετά από τους Μουσουλμάνους. Στη γιορτή του οι Μουσουλμάνοι στήνουν κούνιες, σφάζουν ζώα, κουρμπάνι, και κολυμπάνε στα νερά των ποταμών.
  3. Γερλής είναι ο ντόπιος Άγιος Γεώργιος που ήταν αρχικά τοπικός άγιος της Καππαδοκίας, όπου και γεννήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 13ου αιώνα. Εκτός από σύμβολο της Άνοιξης είναι και «ο των αιχμαλώτων ελευθερωτής και των πτωχών υπερασπιστής».
  4. Ο μεγάλος Τούρκος συγγραφέας Γιασάρ Κεμάλ είναι γνωστός από τα έργα του στο παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό, αλλά και στην Ελλάδα όπου μεταφράστηκαν τα μυθιστορήματα του «Ο λιγνός Μεχμέτ», «Ο Τσακιτζής» και «Ο θρύλος των χιλίων ταύρων» από το οποίο είναι εμπνευσμένο και το τραγούδι. Κούρδος στην καταγωγή, γεννήθηκε στην Κιλικία και δήλωσε αλληλέγγυος με τον αγώνα των Κούρδων για ανεξαρτησία και γι’ αυτό δικάστηκε και φυλακίστηκε πολλές φορές στην Τουρκία.